[320x320]

ТИЛЕК

Келген джолум, таш чачылгъан, тар аушлай,

Талпыу джерим, солуу алыр, кюн турушлай,

Джан атама, муратыма джетейим деб,

Аякъ таяд, тик къаядан кетейим деб.

 

Джел урады, кёз ачдырмай, онгсуз эте,

Ырхы келед, тар аушха, джол тюзете,

Таяма да-билек болур джокъ адамым,

Илинмейин, тирилмейин джокъ мадарым.

 

Ёмюрюмю асламысы сюрдю, кетди,

Джара сала, джан ачыта муал этди,

Хончалагъа кюмюш кюрен тартылгъанды,

Кёзлериме кетмезлик ау атылгъанды.

 

Сюймегеним, сёз джетдире, тыйгъы къура,

Джан насыбым, хауле джеллей, онг-сол ура,

Джекге кетдим, джек-джерледе джерлеширге,

Насыб болмад туугъан джурт бла бирлеширге..

 

Улхучула, алдаучула, джалаучула,

Къабхын къабыб, джыртыб, юзюб джашаучула

Джуртда ёрге чыкъгъандыла, эзеу-эзеу,

Онглу болгъан, джаныб тюшед, кёсеу-кёсеу.

 

Этим-дженгим тыш адамдан суукъ болуб,

Зарлыкъ, зюлюм, тюртюу, атыу азау туруб,

Джакъсыз къалыб къараландым, тамгъаландым,

Къарачайгъа кетмез халда мыдахландым.

 

Сюйген джаным сюймез болду кюе-кюе,

Назик джюрек берчден толду, тие-тие,

Сабий-балыкъ буюрмады джазыу манга,

Джан бас, Аллах, таза кёллю джангыз джанга!

 

Баргъан джолум тикли джолду, ёрлет ёрге,

Тутхан ишим керти ишди, ётдюр тёрге,

Кюч бер манга, муратларым таркъайгъынчы,

Санларымы кёксюл ёлюм байлагъынчы!

2001дж.

[320x320]

СУУКЪЛУКЪ

Суукълукъ, сен ие болдунг юйюме,

Джарымазлыкъ ышан салдынг кёлюме,

Эркишими гыбыр хоншу этгенсе,

Джюрегиме мыдахлыкъны чертгенсе.

 

Джашайма да - юйюр джылыу юйде джок,

Къояма да-кетер джерим, аркъам джокъ,

Атам, анам суукъ къабыр орунда,

Эгеч, къарнаш, хар ким -кеси джолунда.

 

Не этейим, кимиме баш салайым,

Мындан кетиб, энди, къайры барайым,

Ёмюр десенг-асламысы кетгенди,

Орналыргъа керти заман джетгенди.

 

Джюрек а бой салалмайды, сынчыйды,

Джашауму бу халына ачыйды,

Тёрт джанымдан, джауум, эме, сёлеше,

Джакъсыз къалдым, аманла бла демлеше.

 

Бир джанымдан, уу джайгъанлай, зарлыкъ бар,

Бир джанымдан, керек табмай, тарлыкъ бар,

Эркишим да, хаулеликге алланыб,

Кёбге тёздюм, болмаз затха алданыб.

 

Бой салмаучу бир адамлыкъ-къанымда,

Тыйыншсыздан кери туруу-джанымда,

Тенг дегенинг- тенгсинмезлей, кёрмезлей,

Бир хал барды чыдаялмаз, тёзмезлей!

 

Джуртум-десем, джан джылытхан, бир къала,

Халкъым десем, ёге кёллю, бир ана,

Терсни-уруб, тюзню тартыб, акъламай,

Керексизге ачыгъанын джакъламай.

 

Кетеме да, джек джерледе, джек- ауруу,

Къалама да, былай джашар, джокъ къарыу,

Арсар болуб, акгыллылыкъ джан джагъа,

Да къалгъанма, кёлеримден джаш агъа.

 

Къадар мени, энтда, сынар-сынайды,

Не этер-деб сеириме къарайды,

Къалыу-ачыу, кетиу-умут, къобайым,

Бел къатдырыб, джек джолуна барайым.

 

Болмаз затны созулгъаны керексиз,

Ит джыйын бла, болмаз болдум, ишексиз,

Да , Аллахым, ёксюзюнге тиренч бол,

Кесинг къору, кесинг тюзет манга джол!

 

1993дж. Черкесск.

[320x320]

АТАМА ТАРЫГЪЫУ

Кюймеген джылытмаз, джанмагъан джарытмаз,

Кюйген атам,   сени,  таныгъан,  унутмаз,

Узакъ кёрген, кёрге, англатмаз кенгликни,

Тенг болмагъан тутмаз, джюрютмез тенгликни.

 

Алим атам, джашаб, бу палахны билдинг,

Сангыраудан, кёрден кёб залимлик кёрдюнг,

Зарджюрек, билимсиз, фахмусуз эм джыртхыч

Сени  тыйды, басды, санга болду къакъгъыч.

 

Джау тышдан келеед, биз билген тёреде,

Кеси халкъы эзген джокъ эди кёреде,

Алай  талай сатлыкъ, сени такъыр этди,

Сен да кёб ачыны, хакъсызлыкъны чекдинг.

 

Барысыны аты,  айтыб-айтылмазды,

Башынгдан ётгенле,  кете, таркъаймазды,

Сени не джыкъгъанын, бюгюн, мен да билдим,

Кайишлик терича илендим, тилиндим.

 

Сени душманларынг къартайыб кетеди,

Мени ашаучум а джангы тиреледи,

Бир зат тюрленмегенд тау Къарачайынгда,

Итлик алгъынчады, къышында, джайында.

 

Сени джарлы къызынг-зар кёзлеге бюртюк,

Уллу джашынг башда тебериб, юркютюб,

Джарашалмад къызынг,  бузукъ джыйынлагъа,

Киралмады къызынг,  къыйыкъ къыйымлагъа.

 

«Кир къол тутхан къалам таза джазмаз»-дер энг,

Джюрек тазалыкъдан, Хакъдан англатыр энг,

Ах, джан-атам, не бар о кёл тазалыкъдан?

Джашауда аман-баш, иги уа-басылгъан!

 

Джылай-джылай, кёзюм кёк кюрен  тартханды,

Джылым чарпа,  бетим айбатлыкъ атханды,

Джауларым да орта джылланы къыргъанды,

Алай джюреклери, алгъынча къаранды.

 

Билген билмезлеге - душман, къанлы джауду,

Тыйгъыч салыулары-туура гыбы ауду,

Алгъынча джауунгу ачыкъ танымайса,

«Джаным» - деген шохха акгыллы къарайса.

 

Хар атламым зарны ёрге къобарады,

Атым сагъынылса «бёрю»-къозгъалады,

Джарлы атам, бюгюн ангылайма сени-

Бу халкъ онгмазлыкъды, тюгенгенди ёзю.

 

Уллусун улутхан бир халкъ, халкъ  болурму?..

Кеси кючюн кесген, джаудан къорулурму?..

Джюрегим джер тенгли, тауумдан юркгенме,

Энтда джек джерлеге,къайтмаз, тебрегенме.

 

Киртабанла –башда, ёзден, бий унукъгъан,

Хан тукъумунг эсе – ёзегин унутхан,

Джакъ табмадым, Абба, не этден, не дженгден,

Да кетиб барама, ызыма келмезден.

 

Беш шай тартхан  башла бирлешдиле,  тутар,

Асыл Къарачайны болгъандыла джутар,

Тукъумсуз-джкъсузла баш къайыргъандыла,

Къайары бучхакъла хакъ сыйыргъандыла.

 

Ай, джан атам, сени табыб бир тарыкъсам,

Балаларынг-нелляй,  халкъынг –не,  англатсам!..

Сенден кёчюб келди манга зор къадарынг,

Не этейим тёзмей джокъ башха мадарым.

 

Уллу эдинг ургъан джелде таралырча,

Закий эдинг джахил, тарбаш зарланырча,

Джуртсюер энг дайым, юлгю болур кибик,

Болмазмеди къызынг,  джау кёзлеге бюртюк?!

 

Ай, джан атам, джана, кёклеге кетгенсе,

Кесинг кибик джанар мени да этгенсе,

Джаханим сынадынг, энди джандет табхын!

Аллах рахмет бериб, нюр ичинде джатхын!

 

Март.2001. Кисловодск.

[320x320]

«ЭСКИ ДУШМАН ДЖАНГЫ ШОХДАН АСЫУ»

(эгечден туугъанга)

Эсги душман джангы шохдан асыулуду,

Не зат этериги, алдан таныулуду,

Къайсы «тюегине» басарны билесе,

Этерик затларын, алгъадан  сезесе.

 

Джангы  шох  а санга-къарангы аушду,

Узун къарамайын, танылмаз къурушду.

Аны ючюн халкъда айтылгъан болур эд,

«Джангы шохдан, эски джауунг асыуду»-деб.

 

Сен эски шохунгу дженгил джау этесе,

Салам-келамынгы олсагъат кесесе,

Бу  да  джагылычды, артда ойланырса,

Айырылгъанлагъа кёлден къыйналырса.

 

1999. Черкесск. РФ.

[320x320]